Συχνά μέσα από τους θεραπευτικούς διαλόγους διαφαίνεται ένας μεγάλος φόβος όσον αφορά το συναισθηματικό πλησίασμα σε ανθρώπους που είναι ή γίνονται σημαντικοί. Νιώθοντας την απειλή μιας απόρριψης και μιας φυγής να είναι τόσο επώδυνες, κάπου ίσως να μοιάζει προτιμότερο να απορρίψουμε πρώτα εμείς. Σα να φτάνουμε να απορρίπτουμε εμείς πρώτοι για να προστατευθούμε από αυτό το ενδεχόμενο που μας δυσκολεύει. Κι όμως αυτό το αίσθημα ματαίωσης που προσπαθούμε να αποφύγουμε, με έναν παράδοξο τρόπο είναι και πάλι εκεί.

Είναι φορές που βλέπουμε στον άλλο τόσα πολλά καλά κι ελκυστικά χαρακτηριστικά που ξαφνικά αρχίζει να μοιάζει ιδανικός, σχεδόν απειλητικά δηλαδή. Σαν ο άλλος να γίνεται κάποια στιγμή τόσο σημαντικός, πιο πολύ κι από τον εαυτό μας. Και τότε σα να τον βάζουμε, άθελά μας ή ηθελημένα, σε προτεραιότητα και είναι τότε που αρχίζει να παραμονεύει μια απόρριψη, μια φυγή. Κι έτσι ίσως κάπου να φοβηθούμε να τον πλησιάσουμε και να προτιμήσουμε να κρατήσουμε κάποια απόσταση. Ή ίσως να «φτιάξουμε» μια απόσταση ευφευρίσκοντας διάφορους λόγους, γιατί το «κοντά» μοιάζει αφόρητο.

Άλλες πάλι φορές, ίσως να βλέπουμε στον άλλο τόσα πολλά χαρακτηριστικά που μας ενοχλούν. Κι έτσι προτιμούμε φυσικά να απορρίψουμε οποιοδήποτε πλησίασμα, μιας και φαίνεται να μην πληρεί τα κριτήρια μας. Σαν ο άλλος να γίνεται όχι πια η προσωποποίηση των ιδανικών για εμάς στοιχείων αλλά μάλλον των σκιερών εκείνων κομματιών που θέλουμε να αποφύγουμε. Και παρότι δεν υφίσταται κάποια απειλή σε ρεαλιστικό επίπεδο από αυτά τα λιγότερο ιδανικά αλλά ανθρώπινα χαρακτηριστικά, αυτά βιώνονται σαν πράγματι να απειλούν τη συναισθηματική μας ισορροπία.

Αναρωτιόμαστε άραγε πόσα από αυτά τα χαρακτηριστικά που μας προκαλούν (αρνητικά ή/ και θετικά), μας θυμίζουν στο βάθος κάτι δικό μας προσωπικό; Πόσο αφορούν τον άλλο και πόσο εμάς τους ίδιους; Κι όταν απορρίπτουμε τον άλλο γιατί δεν είναι επαρκής ή γιατί είναι υπερ του δέοντος επαρκής, πόσο επαρκείς μπορεί εμείς οι ίδιοι τελικά να νιώθουμε; Πόσο χώρο μπορούμε να αφήσουμε τελικά ώστε να υπάρχουμε δύο μαζί, χωρίς να χρειάζεται να ακυρώσουμε είτε τον εαυτό μας είτε τον άλλο είτε μάλλον και τους δυο μαζί;

«Υπάρχει μόνο ένα πράγμα που κάνει ένα όνειρο αδύνατο να επιτευχθεί: ο φόβος της αποτυχίας», Πάολο Κοέλιο, από το βιβλίο «ο Αλχημιστής»

από τη Μαρήλια Τσαχάλη,
Ψυχολόγο, Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλο