“Το ξέρω πως καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα,
μονάχος στη δόξα και στο θάνατο.
Το ξέρω. Το δοκίμασα. Δεν ωφελεί.
Άφησέ με νάρθω μαζί σου.”Απόσπασμα από τη Σονάτα Σεληνόφωτος του Γ. Ρίτσου
«Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια διαβάζοντας ως έφηβη αυτό το απόσπασμα στο σχολείο ένιωθα ένα βάρος για τη μοναξιά που απέπνεε αυτή η γυναίκα με όσα έλεγε. Στη διάρκεια των χρόνων δεν είναι λίγες οι φορές που ήρθα αντιμέτωπη ίσως όχι με την ίδια εκείνη μοναξιά αλλά με μια δική μου εκδοχή της, μέσα σε σχέσεις ή μέσα στην απουσία τους».
Από την καρέκλα του θεραπευτή αρκετές φορές έχουμε μιλήσει με τους θεραπευόμενους για αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα, μιας μοναξιάς που φαίνεται να αναπαράγεται ως μοτίβο παρά τη θέλησή μας, σαν ένα μαύρο σύννεφο να μας ακολουθεί όσο κι αν προσπαθούμε να ξεφύγουμε από αυτό. Και πράγματι, πόσο μόνοι μπορούμε να νιώσουμε μέσα σε έναν κόσμο δισεκατομμυρίων, μέσα σε πόλεις χιλιάδων ανθρώπων και μέσα σε τόσες καθημερινές συναναστροφές. Άλλες πάλι φορές μιλάμε πιο πολύ για τον φόβο να μείνουμε εκτός, να νιώθουμε αποξενωμένοι και μόνοι, χωρίς ουσιαστικές σχέσεις, πολλές φορές ακόμα και μέσα στις κοντινές σχέσεις που φαίνεται να έχουμε. Κι άλλοτε, επιχειρώντας το «μαζί» βρισκόμαστε να νιώθουμε πιο πολύ μακριά παρά κοντά στον άλλο, χτίζοντας σιγά σιγά γύρω μας ένα «φρούριο» μοναξιάς, σαν αυτή η μοναξιά να μοιάζει μονόδρομος.
Κάπου εκεί, μέσα από αυτά τα δύσκολα συναισθήματα και τους θεραπευτικούς διαλόγους στο δωμάτιο της ψυχοθεραπείας αρχίσαμε μαζί να κατασκευάζουμε μια διαφορετική ανάγνωση της μοναξιάς. Αντικρύσαμε το προσωπικό στοιχείο που μπορεί να συμβάλλει στην αέναη επανάληψη αυτού του μοτίβου. Φυσικά, η σημασία της μοναξιάς και η λειτουργία της για τον καθένα είναι διαφορετική και είναι ο καθένας από εμάς να αναζητήσει το δικό του προσωπικό νόημα σ’ αυτή μέσα από τα βιώματα και την ιστορία του. Μένοντας όμως σε διάλογο γι αυτά τα δύσκολα συναισθήματα και διερευνώντας τα, κάποια στιγμή σχηματοποιείται αυτό το νόημα και τότε είναι σα να διαλύεται αυτό το ακατανόητο σύννεφο που μας ακολουθούσε γιατί τελικά με έναν προσωπικό τρόπο δεν είναι πια ακατανόητο και έτσι ανοίγονται μπροστά μας οι δυνατότητες να δομήσουμε καινούρια βιώματα, διαφορετικές σχέσεις, που θα τις χαρακτηρίζει η δική μας προσέγγιση πια, που θα την κατανοούμε και θα μας εκφράζει αυθεντικά κι έτσι αυτός ο νέος δρόμος θα έχει τη μοναξιά που αντέχουμε και επιθυμούμε.
από τη Μαρήλια Τσαχάλη,
Ψυχολόγο, Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλο